Ukazał się drugi numer „Elementów”

Ukazał się drugi numer „Elementów”, w którym staramy się prześledzić, jakie formy przyjmuje i jakie zmiany zapowiada rosnące zainteresowanie ezoteryką w sztuce i dyscyplinach z nią sąsiadujących. W spisie treści zobaczyć można spory rozrzut tematyczny. Nasz temat ujęliśmy w słowach „Ciemne karty”, zapożyczając ten tytuł z pracy katowickiej grupy Oneiron. Naszym zdaniem tytuł ten doskonale streszcza to, o czym chcemy opowiedzieć: skrywają się w tym i pesymizm dotyczący przyszłości, i odniesienie do czasów minionych, a także symbolizowana przez czerń głębia, jak również symbolika samych kart, czyli zdania się na wyrocznię, poszukiwanie odpowiedzi na dręczące nas pytania we wróżbach, a w efekcie – zdanie się na przypadek. Lecz czym on jest?

Interesuje nas przede wszystkim, jak były i są kształtowane związki między sztuką abstrakcji geometrycznej a sferą duchowości. O tym właśnie opowiada w swoim tekście Agata Małodobry. Współcześnie działające w Polsce środowisko artystyczne tworzące pod wpływem powracających i zaktualizowanych idei (post)romantycznych to temat eseju Marty Kudelskiej. Gnostyczne wątki we wczesnej twórczości ważnego przedstawiciela polskiej późnej awangardy, jakim jest Zbigniew Libera, bada Wiktoria Kozioł. Mamy poza tym okazję zapoznać się z fragmentami eseju Mateusza Kuli, w którym autor analizuje źródła państwowej ideologii dzisiejszej Rosji, co zyskuje w obliczu rozpętanej przez nią wojny z Ukrainą nową wymowę. Pojawiają się także analizy okultystycznych wątków w czeskich i rumuńskich środowiskach artystycznych tuż przed II wojną światową oraz zaraz po niej autorstwa Jakuba Kornhausera. W spektrum zainteresowań Mai Dobiasz‑Krysiak znalazła się problematyka kształcenia alternatywnego w stosunku do tradycyjnej szkoły – model szkoły waldorfskiej. Środowisko steinerowskie w Polsce z końca XIX i początku XX wieku przedstawia Zofia Krasnopolska‑Wesner. Na wątkach ezoterycznych z czasów Rosji październikowej koncentruje się Veronika Hapchenko. Pojawiają się jeszcze analizy związane z działalnością pojedynczych artystów, których dzieło powstałe w niedawnej przeszłości stanowi istotny wkład w sztukę związaną z treściami ezoterycznymi. Twórczość Marii Anto przedstawia Aleksandra Grzemska, a Zbigniewa Makowskiego – Agnieszka Kuczyńska. Z działającym współcześnie artystą Aladinem Borioli o roli i symbolice pszczół rozmawia z kolei Agata Szymanek. W numerze pojawia się prezentacja wspomnianych już Czarnych Kart, które zostały utworzone przez artystów niezwykle istotnych dla duchowych i ezoterycznych poszukiwań w Polsce: grupę Oneiron. W tej edycji „Elementów” znalazła się również bogata część wizualna, opracowana przez Michała Bratko, Darię Malicką, Jana Eustachego Wolskiego i Jakuba Woynarowskiego. Wizualno‑tekstowy esej tego ostatniego stanowi rozprawę na temat symboliki geometrii i jej związku z wyrażaniem Tajemnicy poprzez sztukę współczesną i jej wehikuł – biały sześcian galerii.

W numerze 2 „Elementów” znalazła się także prezentacja twórcy, którego działalność daleko wykracza poza obrany przez nas temat. Rafał Jakubowicz, co prawda, zajmuje się w swojej twórczości zagadnieniami współczesnej Kabały, lecz rozmowa, jaką przeprowadziła z nim Magdalena Ujma, dotyczy raczej splotu biografii z działalnością na styku sztuki, pedagogiki i działań społecznych. Bogata biografia Jakubowicza, ciężar intelektualny jego dokonań, jak również ich konsekwencja i godna podziwu krytyczna autorefleksja, jaką artysta otacza swoje działania, wciąż nie doczekały się pełnej analizy. Dlatego z dumą prezentujemy tę rozmowę, zapowiadając tym samym cykl prezentacji ważnych osobowości artystycznych, jaki rozpoczynamy w naszym piśmie.

"Elementy" nr 2 można kupić w Artboard oraz w Sieni Matejkowskiej (ul. Basztowa 18) we wtorki i czwartki w godz. 14.00-17.00.

Spotkanie promocyjne "Elementów" nr 2 odbędzie się we wtorek, 5 lipca 2022 r. o godz. 18, w księgarni De Revolutionibus. Books & Cafe na ul. Brackiej 14. Poprowadzi je Justyna Nowicka, uczestniczyć w nim będą: prof. Izabela Trzcińska, Marta Kudelska, Kuba Woynarowski, Kuba Kornhauser i Mateusz Kula. Wśród uczestników spotkania znajdą się także autorzy dwóch innych publikacji: "Brakujący element" i "Sztuka duchowości Janiny Kraupe", stąd na pewno także te książki będą polecane.